Šta je multipla skleroza?
Multipla skleroza (MS) je hronična autoimuna bolest koja zahvata centralni nervni sistem – mozak, kičmenu moždinu i očne nerve. Kod ove bolesti, imuni sistem pogrešno napada nervna vlakna, što dovodi do upalnih procesa i oštećenja nervne provodljivosti.
Ko je u najvećem riziku da oboli od multiple skleroze?
MS se najčešće javlja između 20. i 40. godine života, i to 2 do 3 puta češće kod žena nego kod muškaraca. Iako je bolest moguća i u detinjstvu ili starijem dobu, tada je znatno ređa. Procene govore da više od 2,5 miliona ljudi širom sveta boluje od ove bolesti.
Da li postoji poznat uzrok nastanka multipla skleroze?
Uzrok MS nije u potpunosti poznat. Smatra se da je u pitanju kombinacija genetskih predispozicija i faktora životne sredine. Imuni sistem kod obolelih ne reaguje pravilno, napadajući sopstvena tkiva.
Da li trauma ili stres mogu uticati na razvoj bolesti multipla skleroze?
Nema dokaza da su povrede glave ili emocionalni šok uzrok MS, ali se smatra da mogu doprineti pogoršanju simptoma kod već obolelih. Takođe se ispituju uloga alergija i drugih imunoloških reakcija.
Koji je cilj lečenja multipla skleroze?
Cilj lečenja je što ranije prepoznati i zaustaviti aktivnost bolesti, kako bi se usporilo njeno napredovanje i odložio razvoj invaliditeta. Pravovremena dijagnoza i odgovarajuća terapija igraju ključnu ulogu u kvalitetu života pacijenata.
Da li je multipla skleroza smrtonosna bolest?
Multipla skleroza nije smrtonosna bolest. Uz savremene terapije i pravovremeno započeto lečenje, životni vek može biti potpuno očuvan. Kod osoba koje ne primaju terapiju ili se lečenje započne u kasnoj fazi, životni vek može biti skraćen za 10–15 godina.
Koji su rani simptomi multipla skleroze?
Simptomi MS-a su različiti i individualni, ali neki od ranih znakova uključuju:
Dvostruki vid, zamagljen vid ili gubitak vida na jednom oku,
Poremećaji u prepoznavanju boja (najčešće crvene i zelene),
Trnjenje (parestezije) i slabost u udovima, trupu ili licu,
Vrtoglavice i problemi sa ravnotežom,
Otežano mokrenje i pražnjenje creva,
Tremor, ukočenost mišića, poremećaji govora,
Poremećaji koordinacije i psihičke promene.
Svaka osoba sa MS-om ima jedinstven set simptoma, a neki se češće javljaju u ranoj fazi, dok drugi (poput otežanog hoda i kontrole mokrenja) dominiraju u kasnijim fazama bolesti.
Koji su oblici multipla skleroze?
Multipla skleroza se može klasifikovati prema načinu javljanja i razvoja simptoma:
Relapsno-remitentna MS (RRMS) – najčešći oblik (oko 85% slučajeva), sa jasno izraženim napadima i periodima oporavka,
Sekundarno progresivna MS (SPMS) – razvija se iz RRMS, sa postepenim pogoršanjem,
Primarno progresivna MS (PPMS) – progresivno pogoršanje od samog početka, bez jasno izraženih relapsa,
Progresivno-recidivirajuća MS (PRMS) – najređa forma, sa konstantnim pogoršanjem i povremenim relapsima.
Kod PPMS, najizraženiji simptom je postepeno pogoršanje hoda, koje može dovesti do ozbiljnog invaliditeta.
Kako se postavlja dijagnoza multipla skleroze?
Dijagnoza MS-a postavlja se na osnovu četiri ključna kriterijuma:
Tipična klinička slika – simptomi poput optičkog neuritisa, slabosti, trnjenja, duplih slika, nestabilnosti;
Diseminacija u prostoru – prisustvo lezija na različitim mestima u CNS-u, potvrđeno magnetnom rezonancom (MR);
Diseminacija u vremenu – pojavljivanje lezija u različitim vremenskim periodima (klinički, MR i/ili analizom likvora);
Isključenje drugih bolesti – ne sme postojati drugo, bolje objašnjenje za simptome i nalaze.
Dijagnostička obrada uključuje: neurolški pregled, MR mozga i kičmene moždine, analizu cerebrospinalne tečnosti i dodatne laboratorijske testove.
Kako se leči multipla skleroza?
Iako ne postoji potpuno izlečenje za MS, danas su dostupni brojni savremeni lekovi koji mogu:
smanjiti učestalost i intenzitet relapsa,
usporiti napredovanje bolesti,
očuvati funkcionalnu sposobnost pacijenta.
Lečenje uključuje:
imunomodulatorne i imunosupresivne terapije,
simptomatsku terapiju (za ublažavanje spastičnosti, bola, depresije, zamora itd.),
fizioterapiju i psihološku podršku,
praćenje od strane neurologa i timski pristup.
Važno je započeti terapiju što ranije kako bi se usporilo oštećenje nervnog sistema i očuvao kvalitet života.
Dijagnostička snimanja i pregledi za dijagnostikovanje i praćanje Multipla Skleroze?
Magnetna rezonanca glave
Magnetna rezonanca C kičme (vrata)
Specijalistički pregled neurologa
Konsultacije i zakazivanje pregleda možete uraditi svakog radnog dana i subotom na:
011/2390247; 011/2390282; 069/2390282; 065/2390247
